Skip to main content

Website Gregoriusblad

Website GregoriusbladDe site gregoriusblad.nl is per 1 juni 2022 in de lucht. Met gregoriusblad.nl wil de redactie van het Gregoriusblad niet alleen de zichtbaarheid van het Gregoriusblad vergroten, maar ook een platform bieden voor informatie die niet of niet via de driemaandelijkse editie van het Gregoriusblad beschikbaar is. De nieuwe site biedt naast documentatie van de edities, de muziekbladen, artikelen, naslag en verwijzingen ook actueel kerkmuzikaal nieuws en een agenda met kerkmuzikale evenementen. Uiteraard kunnen nieuwe abonnees zich abonneren op het Gregoriusblad. Ga eens een kijkje nemen op gregoriusblad.nl !

  • Raadplegingen: 239

Hoflaan Wandelconcert 2022: op reis!

Rotterdam-Kralingen – Iedereen mag weer op reis en wil op reis. Bij het Hoflaan Wandelconcert is het een reis van voeten en oren. Het concert op vrijdag 8 juli start met organist Eric Koevoets om 20:00 uur in de St. Lambertuskerk. In de pauze wandelt het publiek door de prachtige Hoflaan naar de andere hoek. Daar zet organist Wouter van der Wilt het concert voort. Zo dompelt het publiek zich in één avond onder in twee heel verschillende sferen qua orgel en kerk, een muzikale reis!

De toegang is gratis met een vrije gift na afloop (richtbedrag € 10,-- p.p.). Aanmelden vooraf via venster-op-muziek-lambertus.com/agenda/

Eric Koevoets start het concert in de Lambertuskerk, waar hij het poëtische Maarschalkerweerdorgel bespeelt. Hij laat werken horen van onder meer Johann Sebastian Bach en César Franck. Met een korte voetreis door de lommerrijke Hoflaan met haar prachtige bebouwing arriveert het publiek in de Hoflaankerk op de andere hoek. Wouter van der Wilt zet daar het concert voort op het neo-barokke Van Vulpenorgel. Hij speelt stukken van Buxtehude, Johann Sebastian Bach en improviseert in twee delen het stuk Réflections.

Waar en wanneer? Het concert op vrijdag 8 juli begint om 20.00 uur. De St.-Lambertuskerk, Oostzeedijk Beneden 1-3 te Rotterdam-Kralingen, is open vanaf 19.30 uur. Aanmelden vooraf via venster-op-muziek-lambertus.com/agenda/. De beste parkeermogelijkheid (vrij parkeren) is bij ‘Arboretum Trompenburg’/ ‘Excelsior’ aan de Honingerdijk, 7 minuten lopen van de kerk verwijderd. Openbaar vervoer: tram 21 en 24 (halte Avenue Concordia) - metro (halte Voorschoterlaan). Zie ook lambertuskerk-rotterdam.nl en rotterdamorgelstad.nl.

  • Raadplegingen: 234

Jaap Zwart geeft orgelconcert in Maria van Jessekerk te Delft

Op zondagmiddag 3 juli a.s. komt de docent van het Amsterdams conservatorium en organist te Hattem en Hasselt, gastorganist Jaap Zwart naar de Maria van Jessekerk in Delft voor een concert.
Voor zondagmiddag 3 juli a.s. heeft Jaap een verrassend programma samengesteld. Het thema dit jaar is de herdenking van de 200-jarige geboortedag van de bejubelde Franse organist/ componist César Franck. Van hem laat hij horen “Prélude, Fugue et Variation” en sluit hij het concert af zijn Choral III. Het bijzondere van zijn programma is dat hij daarnaast Nederlandse Fran(k)cofielen heeft geprogrammeerd. Bekende Nederlanderse componisten die geïnspireerd zijn door het werk van César Franck. Van Jan Nieland laat hij horen “Toccata per organo”, en vervolgens de “Premier Choral” van Hendrik Andriessen. Ook is te horen de “Deuxième Choral” van Jacob Bijster. De 4de Fran(k)cofiel waarvan werk is te horen is Cor Kint. Van hem wordt gespeeld “Prelude Pastoral”. Tijdens het concert is het spel van Jaap Zwart te zien op groot beeldscherm. De toegangsprijs is 10 euro (kinderen tot 12 jaar kunnen gratis naar binnen). De entree kan contant of per pin worden voldaan aan de deur.
Lees meer op de website: www.veenswijkorgel.nl

  • Raadplegingen: 167

Kerkmuziekonderzoek Nederland

LiedboekenTheoloog en musicus dr. Hanna Rijken onderzocht de ‘kerkmuzikale ontwikkelingen in Nederland in de afgelopen jaren na het verschijnen van het Liedboek in 2013’ en presenteerde de resultaten eind 2021. Er deden 600 gemeentes en parochies mee van in totaal 22 denominaties.

In de PKN zijn er twee grote tendensen. Enerzijds een beweging richting oecumenisch-protestantse liturgie, met ook koorzang, aandacht voor het kerkelijke jaar, vespers en met meer gezongen onderdelen, zoals een gezongen geloofsbelijdenis of het Kyrië en het Gloria. Anderzijds is er een beweging met meer lichte muziek, soms richting evangelische liedcultuur. In bepaalde delen van met name de PKN zijn beide bewegingen aanwezig, en dat kan soms tot spanning en polarisatie leiden.

Daarnaast zijn er uit de resultaten drie stromen te onderscheiden: de stroom die het Liedboek (2013) gebruikt, de stroom die veelal uit Opwekking zingt en de stroom die zingt uit het Psalmboek van 1773. De stromen Liedboek en Opwekking zijn in de praktijk twee gescheiden werelden. Verder zijn er veel gemeenten die naast hun hoofdbundel uit een tweede bundel zingen. In Nederland bestaat een enorme diversiteit op het gebied van muziekpraktijken en er is veel dicussie over de veranderingen die daar bijhoren.

Kijkend naar de betekenis van het lied achten de respondenten het kerklied ‘onmisbaar’, ‘cruciaal voor een eredienst’ en ‘van onschatbare waarde’. Sommigen geven aan niet te kunnen geloven zonder het kerklied of niet meer naar de eredienst te komen als er niet meer gezongen zou worden. Ook het verbindende karakter van muziek wordt genoemd, zowel ‘de onderlinge verbondenheid’ als ‘de verbinding met God’. De zang maar ook breder de muziek, is als een voertuig dat de ziel omhoog beweegt naar God, als een middel om te naderen tot Gods liefde.

  • Raadplegingen: 260

Organistendag in Leeuwarden op 24 september 2022

Bonifatiuskerk_Leeuwarden_AdemaorgelOp 24 september 2022 is de jaarlijkse organistendag, georganiseerd door de SGGL, in het bisdom Groningen-Leeuwarden. Dit jaar vindt de organistendag plaats in de Bonifatiuskerk te Leeuwarden. De dag begint om 10.00 uur en eindigt rond 16.00 uur.

In deze kerk staan twee bijzondere orgels: een Cavaille-Coll orgel uit 1886 en een nieuw Adema-orgel uit 2022 waar bij de bouw een substantieel deel van het oude pijpwerk gebruikt werd dat afkomstig is uit het oude Adema-orgel in deze kerk uit 1899. Beide orgels staan in een zekere relatie tot elkaar. De gebroeders Adema bouwden in 1871 een nieuw orgel voor de Mozes en Aäronkerk in Amsterdam. Zij werden hierbij geïnspireerd door de Franse orgelbouwer Cavaillé-Coll en het resultaat was een instrument dat voor die tijd voldeed aan gebroeders Adema mee in hun latere instrumenten. Ook het huidige Adema-orgel in de Bonifatiuskerk staat nog geheel in deze Frans-Nederlandse traditie.

Tijdens de studiedag op zaterdag 24 september zal docent Mark Heerink beide orgels demonstreren en vertellen over hun ontstaansgeschiedenis. Daarnaast zal hij enig eenvoudig orgel- en harmoniumrepertoire aanreiken waarbij ook aandacht is voor de vertaalslag van harmonium naar orgel. Verder komen aan bod de speeltechnieken in de 19e eeuw, de ontwikkeling van het orgelrepertoire, orgelbouw in de 19e eeuw, en de kerkmuzikale praktijk rond deze orgels in de Rooms Katholieke kerken in de tweede helft van de 19e eeuw in Nederland.

Om de orgels te kunnen bespelen moet u zich van tevoren opgeven. Er is per deelnemer 15 minuten beschikbaar en maximaal twaalf deelnemers kunnen de orgels bespelen. Tijdens de bespeling wordt u geassisteerd door docent Mark Heerink. U kunt zich tot en met 18 september 2022 voor deze dag aanmelden bij Lisette Winter van het Bisdom Groningen-Leeuwarden (l.winter@bisdomgl.nl). Wilt u gebruik maken van de mogelijkheid om het Adema-orgel te bespelen, geef dit dan ook aan in uw mail. Voor het bespelen van het Ademaorgel geldt, wie het eerst komt, die het eerst maalt. Heeft u vragen over deze dag, dan kunt u daarvoor terecht bij Anton Lukassen (aaluka@home.nl) of Boudien Janssen (pbjanssen@hetnet.nl).

  • Raadplegingen: 259

Noteer vast in uw agenda: Dag van het Gregoriaans op 8 oktober 2022 in Franeker

Save the day: de Dag van het Gregoriaans vindt dit jaar plaats op 8 oktober in de magnifieke Martinikerk in het Friese Franeker. Het wordt een mooie en intensieve dag met lezingen, workshops, een lunchconcert en afsluitende vesperviering. Het volledige programma staat binnenkort op de website van het Gregoriaans Platform.

Zaterdag 8 oktober 2022, Martinikerk - Franeker

  • Raadplegingen: 236

Middenkorenfestival in Rijsbergen

St. Bavokerk te RijsbergenNa een rondreizend leven gaat het Nationaal Middenkorenfestival zich settelen: met ingang van 2022 is Rijsbergen de plaats waar het allemaal gaat gebeuren.
Het bestuur van Code-Music is blij dat de organisatie van het Nationaal Jongerenkoren Festival (NJKF) dat jaarlijks in Rijsbergen plaatsvindt, nu ook het Nationaal Middenkorenfestival (NMKF) onder haar vleugels neemt.
Al 30 edities bestaat het NJKF. Honderden koren met samen duizenden jongeren hebben al die jaren tijdens het festivalweekend gezongen, muziek gemaakt en gefeest in dit Brabantse dorp.
Op zaterdag 28 mei zal het NJKF plaatsvinden, op zondag 29 mei het NMKF. Noteer deze datum in je kooragenda!
Alle middenkoren die bekend zijn bij Code-Music zullen een uitnodiging ontvangen via de organisatie van het NJKF.

  • Raadplegingen: 259

Notre-Dame Parijs

De Franse president Macron had destijds kort na de brand aangekondigd dat alles in het werk zou worden gesteld om het monument in 2023, vijf jaar na de brand, te kunnen heropenen. Door de complexiteit van de werken en bijkomend onderzoek is die streefdatum inmiddels bijgesteld. Volgens de huidige plannen moet het monument op uiterlijk 16 april 2024 opnieuw voor de eredienst worden opengesteld. In de aanloop naar het bezoek van de president werd duidelijk gemaakt dat de kathedraal inmiddels volledig is geconsolideerd en veilig gemaakt.

Notre Dame

De komende weken starten de restauratiewerken binnen in de kathedraal. Tegelijk zijn al verschillende werken aan de buitenkanten van de kathedraal gestart, zoals het kappen van de stenen voor de reconstructie van de bogen van de gewelven in een steengroeve van de Oise en de restauratie van het grote orgel in werkplaatsen in Corrèze, Hérault en Vaucluse. Daarnaast wordt ook fors werk gemaakt van de restauratie van de 22 schilderijen op groot formaat uit de 17de en 18de eeuw in de kathedraal (met o.m. de zogenaamde 'mays', de grote schilderijen die door de broederschap van Parijse goudsmeden tussen 1630 en 1707 jaarlijks werden geschonken) en wordt een 1.000-tal eiken gezaagd in 45 zagerijen, verspreid over heel Frankrijk.


Steigers en torenspits
Volgens de rector van de kathedraal, aartspriester Patrick Chauvet, wordt de komende maanden ook een tijdelijke vloer gelegd en worden tussen de 300 en 500 ton steigers in het kerkgebouw geplaatst, onder meer voor de consolidatie van de gewelven en de heropbouw van de torenspits. Chauvet betwijfelt of de datum van april 2024 volledig wordt gehaald. Maar eventueel wordt de kathedraal alleen heropend voor de religieuze vieringen of worden delen van de kerk enkel opengesteld voor aanbidding en bezoek. Maar zonder enige twijfel valt er ook na 2024 nog veel werk te doen. Ook Christophe-Charles Rousselot van de Notre-Dame Stichting is ervan overtuigd dat de kathedraal vanaf 2024 slechts gedeeltelijk toegankelijk zal zijn. Allicht worden alleen het koor en het transept opnieuw vrijgegeven.
(bron: kerknet.be; 15 april 2022)
https://www.kerknet.be/kerknet-redactie/nieuws/president-macron-bezoekt-notre-damekathedraal

  • Raadplegingen: 327

Verschueren orgel krijgt tweede leven in Kanis (Kamerik)

Overhandiging sleutel orgel aan dirigentOp zaterdag 5 maart jl. is het Verschueren orgel uit de voormalige St. Jan de Doper/O.L.V. Visitatiekerk te Schiedam officieel overgedragen aan de parochie Pax Christi, locatie H. Hippolytuskerk, Kanis (Kamerik). De herbestemming van dit orgel is een geslaagd voorbeeld van hoe een orgel een tweede leven kan krijgen na sluiting van een kerkgebouw.

Marcel Kooijman, dirigent en Ronald Kooijman, organist tijdens de ingebruikname op 5 maart jl.Het orgel van de kerk van Onze Lieve Vrouwe Visitatie en de Heilige Johannes de Doper te Schiedam werd in deze kerk in 2001 geplaatst door de firma Slooff. Het was afkomstig uit de kloosterkapel van de Zusters Dominicanessen te Volendam, waar het in 1964 door Verschueren was geplaatst. Het orgel is van het type "Bach" met een aangepast frontontwerp.

Het orgel beschikt over 5 registers met aangehangen pedaal. Orgelmaker Elberts verzorgde de overplaatsing van Schiedam naar Kanis.

Verschueren orgel in de zuiderzijbeuk van de Hippolytuskerk te KanisHet is een wonder hoe het orgel perfect past op de huidige plaats in de Hippolytuskerk. Het lijkt of dat het gebouwd is voor de plaats. Het orgel klinkt uitstekend in de fraaie akoestiek van deze kerk. Ondanks de bescheiden omvang heeft het voldoende draagkracht voor begeleiding van koor- en volkszang. Uiteraard blijft het Maarschalkerweerd orgel op het west doksaal in gebruik voor literatuurspel en volkszang bij intrede en slotzang.
Er is een geluidsopname beschikbaar van de ingebruikname van het orgel op 5 maart 2022 met het gemengd St. Hippolytuskoor. Op aanvraag kunnen we u deze toesturen: nieuwsbrief@nsgvrotterdam.nl.

  • Raadplegingen: 255

Muziekbibliotheek paus Franciscus

Muziekbibliotheek paus FranciscusOnlangs heeft Paus Franciscus bijna 2.000 cd's en 19 vinylplaten geschonken aan de Pauselijke Raad voor Cultuur. Deze privécollectie van Paus Franciscus bestaat, volgens kardinaal Gianfranco Ravasi, voorzitter van de Pauselijke Raad voor Cultuur, grotendeels uit klassieke muziek, maar ook: een oud album met de grootste hits van Edith Piaf; Argentijnse tangomelodieën, vooral van Astor Piazzolla; en een verzameling van 25 discs van Elvis Presley’s gospelliederen. Kardinaal Ravasi begon meer dan drie jaar geleden met het beheren van de muziekcollectie van de paus. Het begon toen de paus hem een paar cd's stuurde, waarin stond dat hij wist hoeveel de kardinaal ook van muziek hield. De Pauselijke Raad voor Cultuur beschikt over een gedetailleerde gecatalogiseerde lijst van 1.728 cd's en 19 platenalbums van de paus.

Hoewel sommige opnames deel uitmaken van de persoonlijke collectie van de paus, zijn veel opnames geschenken die de paus in de loop der jaren heeft ontvangen. Ze bestrijken een breed scala aan genres. De liefde van paus Franciscus komt voort uit het luisteren naar operaprogramma op de radio met zijn moeder toen hij nog een jongen was. Zo bevat de collectie de volledige verzameling opnamen in het Teatro Colón (hoofdoperahuis) van Buenos Aires.

De paus stuurt kardinaal Ravasi regelmatig nieuwe cd’s met handgeschreven notities met buitengewone, deskundige opmerkingen over het stuk. Volgens Ravasi kun je zien dat hij aandachtig naar de muziek luistert. Kardinaal Ravasi verzamelt al het commentaar dat hij te zijner tijd wil publiceren. Ook wordt onderzocht hoe de pauselijke muziekbibliotheek open kan staan voor experts, aangezien de collectie een indicatie is van de persoonlijkheid en cultuur van Paus Franciscus.
(bron: Culture e Fede – (Cultures and Faith), Pauselijke Raad voor cultuur)

  • Raadplegingen: 281

Jos Siebers 65 jaar dirigent-organist

Jos SiebersIn de parochie Sint-Maarten in Voorburg vindt op 1 mei de viering plaats van een bijzonder jubileum, het 65-jarig jubileum van dirigent-organist Jos Siebers.
In mei 1957 werd hij officieel in die dubbelfunctie aangesteld in de Goede Herder parochie in Voorburg, die in 2008 fuseerde tot de huidige parochie Sint-Maarten.
Jos is sinds die tijd als dirigent-organist verbonden aan het parochieel zangkoor, dat nu – na de fusie – het Parochiekoor Sint Maarten heet en wekelijks de viering in de Martinuskerk in Voorburg verzorgt.

Jos is al 65 jaar in dienst van zijn parochie, die hem dan ook veel dank verschuldigd voor zijn altijd bijzonder trouwe aanwezigheid en altijd positieve inzet en inbreng.
Ook in de buurtparochies is hij een graag geziene gast dirigent-organist, waarop nooit tevergeefs een beroep wordt gedaan.
In de coronatijd is Jos inmiddels (op zijn 80e) een heuse YouTube-er geworden, want een jaar lang vonden alle repetities online plaats.
Het jubileum wordt gevierd (onder voorbehoud) op zondag 1 mei a.s. met een eucharistieviering en een concert.

In de viering om 09.30 u zingt het Parochiekoor Sint Maarten – uitgebreid met een aantal bevriende oud-zangers en met medewerking van de sopraansoliste Demelza van der Lans en de fluitiste Lisette Offers – o.a. de Messe l’Homme Désarmé van Jan Mul.
’s Middags is er in de kerk van 14.00 tot ca. 15.30 u een groot jubileumconcert waaraan, naast het Parochiekoor Sint Maarten, o.a. de sopranen Demelza van der Lans en Marijke Groenendaal meewerken, alsmede het dameskoor De Vrolijke Noot o.l.v. Demelza van der Lans.
Toegangskaarten voor het concert zijn vanaf 2 april voor één euro te koop bij de kerk (werkdagen 09.30-12.00 u en na de weekendvieringen).

  • Raadplegingen: 350

Droomconcert van Kinderkoor De Vrolijke Noot in Katwijk

De Vrolijke Noot
 
Veertig koorleden van kinderkoor De Vrolijke Noot van parochiekern van de H. Joannes de Doper in Katwijk verrasten vrijdagavond 19 november 2021 in de r.-k kerk de vele aanwezigen met een anderhalf uur durend concert bij gelegenheid van hun vijftienjarig jubileum. Gezongen werden veertien liederen in de rubrieken ‘Kerk’ (o.a. ‘De kracht van Uw liefde’), ‘Musical’ (o.a. ‘Do re mi’) en ‘Pop’ (o.a. ‘Mag ik dan bij jou?’).

Quiz en live stream

De Vrolijke Noot

Iedereen, in de kerk en ook thuis de livestream volgend, kon met behulp van de mobiele telefoon ook meedoen met de tien quizvragen die zorgden voor verrassende ontdekkingen bij alle deelnemers. Wist u dat er in totaal 449 kinderen op dit kinderkoor hebben gezeten waarvan er 37 een Gouden Duim aan het einde van groep acht hebben verdiend en zeven keer de Gouden Speld van de Gregoriusvereniging? De gefilmde felicitaties van parochianen, maar ook van de plebaan van de St. Janskathedraal in Den Bosch, waren hartverwarmend. Hij gaf dit koor een uniek cadeau, een uitnodiging om in mei daar te komen zingen als deel van een heerlijk dagje uit.

Terug kijken, luisteren en beleven met al uw zintuigen!
Kon u er niet bij zijn vrijdagavond 19 november? Op de website www.joannesdedoper.nl bij ‘Uitzending gemist’ en ’19-11-2021’ kunt u het terug bekijken en beluisteren. Daar zijn in de rubriek ‘Fotogalerij’ ook nog alle foto’s van dit muzikale feestje geplaatst. Dat er nog maar vele mooie muzikale momenten met De Vrolijke Noot o.l.v. oprichtster en dirigente Agnes Bol en vaste muzikaal begeleider Niek van der Meij gedeeld mogen worden in en buiten de parochiekern van de H. Joannes de Doper in Katwijk.

Het koor heeft een Facebookpagina ‘Kinderkoor De Vrolijke Noot’, een website  www.devrolijkenoot.be en repeteert elke donderdagmiddag bij in de kerk. Iedereen vanaf groep vier kan lid worden en is welkom.

Het is uniek dat er nog zo’n groot kinderkoor bestaat. Daar zijn we in het Bisdom Rotterdam heel blij mee!

  • Raadplegingen: 333

Krönungsmesse met Pasen in de Maria van Jessekerk te Delft

Met Pasen op zondag 17 april 2022 zingt het koor Deo Sacrum o.l.v. Petra Veenswijk Mozart’s Krönungmesse met orkestbegeleiding en zangsolisten Cora Peeters (sopraan), Hester Hazelaar (alt), Andre Betsema (tenor) en Jaap Meijer (bas) in de Maria van Jessekerk, Burgwal 20 te Delft.

Krönungsmesse
 

Mozart componeerde de Krönungsmesse in 1779 voor de Paaszondag. De Mis werd voor het eerst uitgevoerd in de Dom van Salzburg in 1791 bij de kroning van Keizer Leopold II, waardoor het de “Krönungmesse” is gaan heten. Tevens zijn te horen het Ave Verum en het feestelijke motet van Franck: Psalm 150 met aan het einde van de viering het Hallelujah uit de Messiah van Händel.

Celebrant in deze feestelijke viering is pastor Eli Stok . De viering begint om 11.15 u. Er is geen toegangsprijs, wel een collecte.

Op tweede Paasdag maandag 18 april om 15.00 u is er 'Orgelmuziek geïnspireerd op Pasen' door organist Petra Veenswijk eveneens in de Maria van Jessekerk. Voor meer info.

  • Raadplegingen: 196

Middenkorenfestival in Rijsbergen

St. Bavokerk te RijsbergenNa een rondreizend leven gaat het Nationaal Middenkorenfestival zich settelen: met ingang van 2022 is Rijsbergen de plaats waar het allemaal gaat gebeuren.
Het bestuur van Code-Music is blij dat de organisatie van het Nationaal Jongerenkoren Festival (NJKF) dat jaarlijks in Rijsbergen plaatsvindt, nu ook het Nationaal Middenkorenfestival (NMKF) onder haar vleugels neemt.
Al 30 edities bestaat het NJKF. Honderden koren met samen duizenden jongeren hebben al die jaren tijdens het festivalweekend gezongen, muziek gemaakt en gefeest in dit Brabantse dorp.
Op zaterdag 28 mei zal het NJKF plaatsvinden, op zondag 29 mei het NMKF. Noteer deze datum in je kooragenda!
Alle middenkoren die bekend zijn bij Code-Music zullen een uitnodiging ontvangen via de organisatie van het NJKF.

  • Raadplegingen: 295

Strofe uit ‘Jeruzalem, mijn vaderstad van Willem Barnard herzien

De derde strofe van het lied ‘Jeruzalem, mijn vaderstad, mijn moederhuis’ van Willem Barnard (1920-2010) heeft een nieuwe tekst gekregen. Hoewel dit lied in het nieuwe Liedboek voor de Kerken 21 strofen kent (nr. 737), is in de r.-k. praktijk alleen gangbaar de versie met 3 strofen, waarbij ook een andere melodie wordt gebruikt dan die in het nieuwe liedboek. Aanleiding vormde de bezwaren tegen de vijfde versregel 'de negers met hun loftrompet' in couplet 3. Met deze wijziging is ingespeeld op het bezwaar tegen het gebruik van het woord ‘negers’, dit woord heeft inmiddels een racistische lading heeft, al is er geen enkele twijfel aan de integere motieven van Barnard toen hij dit lied schreef of aan de andere reikwijdte van het dit woord in zijn tijd.

In wind en vuurDe nieuwe versie is opgenomen in de driedelige Barnardbundel ‘In wind en vuur’ die mei 2022 verschijnt. Het lied ‘Jeruzalem, mijn vaderstad, mijn moederhuis’ schreef Barnard ergens tussen 1958 en 1961, waarbij hij zich liet inspireren door een Engelse hymne uit de zestiende eeuw, die zelf weer sterk middeleeuwse wortels heeft. In de r.-k. praktijk werd de verkorte versie populair onder de melodie van Auld lang syne. Het lied verwijst naar het hemelse Jeruzalem, het Bijbelse beeld waarbij mensen en volken die geleden hebben onder vervolging en onderdrukking uiteindelijk een plaats vooraan krijgen.

Barnard schreef het lied mede tegen de achtergrond van de zwarte burgerrechtenbeweging in de Verenigde Staten en zijn bewondering voor mensen als Martin Luther King. Ook deze Amerikaanse predikant gebruikte het begrip ‘negro’ als een neutrale aanduiding van de zwarte bevolking, onder meer in zijn bekende toespraak I have a dream (‘…and there will be neither rest nor tranquility in America until the Negro is granted his citizenship rights’). In het kader van een groot project waarbij alle liederen van Willem Barnard worden gepubliceerd, staat een aangepaste versie van het Jeruzalemlied in de genoemde uitgave In wind en vuur. De laatste vier regels van vers 2 luiden nu als volgt: “Hoor! Gospelzang, trompetgeschal, ’t halleel – uw Naam is groot. Loof God die machten breken zal en van hun tronen stoot”. Ook het begin van vers 3 onderging een wijzingen en luidt nu als volgt: “Van alle kanten komen wij de lange lanen door, het is een eindeloze rij, de kinderen gaan voor”. De erfgenamen van Barnard hebben van harte ingestemd met deze aanpassingen. De Interkerkelijke Stichting voor het Kerklied beveelt het gebruik van de nieuwe tekst van harte aan.

  • Raadplegingen: 199

Pater Nico Wesselingh osb overleden

Pater Nico Wesselingh OSBIn het Missiehuis in Teteringen overleed op zondag 3 oktober 2021 de Benedictijner pater Nico Wesselingh. Nico stamt uit een muzikale familie woonachtig in ons bisdom. Nico werd geboren in 1927 en deed zijn monastieke professie in 1954 in de Sint Paulusabdij van Oosterhout. Zijn priesterwijding volgde in 1959. Decennia was hij koorleider in de Paulusabdij. Hij investeerde veel tijd in de scholing van het gregoriaans zowel in zijn eigen abdij als daarbuiten. Voor de Nederlandse Sint-Gregoriusverening vertaalde hij de Basiscursus Gregoriaans van Eugène Cardine en schreef het praktische boekje Gregoriaans Nu.

Daarnaast was zijn grootste levenswerk de compositie van nieuwe Nederlandstalige gezangen voor de viering van de eucharistie en het getijdengebed. Hij was vanaf de oprichting lid van de Intermonasteriële Werkgroep voor Liturgie (IWVL). De IWVL publiceerde het Abdijboek met zijn vele uitgaven voor gebruik in de Nederlandse en Vlaamse kloosters. Deze uitgaven vonden echter ook hun weg in de parochiële praktijk. Van 1977-1998 was Nico bestuurslid van de diocesane NSGV Breda en lid van de landelijke werkgroep Gregoriaans, de landelijke werkgroep Wisselende Gezangen en de werkgroep Cantatorium van de NSGV. Later fuseerden deze laatste twee werkgroepen tot de werkgroep liturgische muziek waarvan hij ook jarenlang lid was. Na een kort ziekbed overleed hij in zijn 93e levensjaar. Voor een uitgebreid artikel over leven en werk zie het Gregoriusblad van maart 2022.

  • Raadplegingen: 364

Nieuwe Getijdenboek App

- Vijftig jaar Liturgia Horarum -

GetijdenboekOp 17 april 1971 verscheen de Latijnse editie van het Getijdengebed (Liturgia Horarum) op instigatie van het Tweede Vaticaans Concilie, als resultaat van de liturgiehervorming, dit jaar vijftig jaar geleden. In 1990 verscheen pas de Nederlandse editie, Getijdenboek. Gebeden voor elke dag, intussen ruim 30 jaar geleden en in 2005 verscheen een verkorte editie, het Klein Getijdenboek.

Wie kennis wil maken met de rijke gebedstraditie van het volledige Getijdengebed heeft daartoe nu de mogelijkheid door het downloaden van de Getijdengebed app, beschikbaar voor zowel Apple als Android smartphones (zie: www.tiltenberg.org/getijdengebed). Via hetzelfde webadres is ook het Romeins Missaal beschikbaar met een smartphone app (www.tiltenberg.org/missaal).

Een paar kenmerken van de nieuwe getijdengebed app:

via de website kan eenvoudig een word-bestand worden gemaakt ieder gebedsuur. Dit is een handige optie voor wie een gedrukte orde van dienst wil maken voor kerkgangers.
- via de app is er toegang tot alle getijdenvieringen van elke willekeurige datum tussen 2008 en 2028.
- het digitale getijdengebed bevat ook alle getijden voor overledenen.
- met uw persoonlijk account heeft u toegang tot alle teksten van lezingendienst, morgengebed, middaggebed, avondgebed en dagsluiting.
- ook alle gebeden voor de sterke tijden en de vieringen van de heiligen zijn opgenomen, inclusief de heiligen op de kalender van de Nederlandse kerkprovincie en van Vlaanderen.


Voor de muzikale vormgeving van het getijdengebed volgens Liturgia Horarum is op dit moment nog in voorbereiding een uitgave van Nederlandse Getijden bestaande uit de lauden en vespers voor alle zon- en feestdagen gecomponeerd door Gerard Lesscher volgens hetzelfde concept als dat van zijn Nederlands Graduale (zie http://www.nederlandsgraduale.nl).

Voor een getijdenviering met Gregoriaanse gezangen volgens Liturgia Horarum bestaat het Antiphonale Romanum deel I/II voor respectievelijk Lauden en Vespers.

  • Raadplegingen: 453

Carillon Lodewijkkerk te Leiden uitgebreid met vijf klokken

- Bisschop zegent nieuwe klokken –

St. Lodewijkkerk, LeidenOp 4 juli 2021 werd het gerestaureerde carillon en het nieuwe beiaardklavier van de Lodewijkkerk te Leiden officieel in gebruik genomen. Tijdens deze restauratie bleek dat er nog ruimte was voor vijf extra klokken. Gezien de relatief geringe omvang van 17 klokken, leefde er al langer bij het Leids Carillon Genootschap de wens om het carillon uit te breiden met vijf klokken, omdat er diverse chromatische tonen ontbraken. Door de genereuze steun van de St. Franciscus stichting, die vier klokken financierde en het bisdom Rotterdam die één klok financierde werd deze uitbreiding mogelijk.
Vijf klokken Lodewijkkerk, LeidenDe nieuwe klokken hebben een doorsnede die loopt van 30 tot 21 centimeter. De grootste weegt 20 kilo, de kleinste 11 kilo. De klokken die er al sinds 1961 hangen hebben allemaal een naam. De vijf nieuwe klokken zijn vernoemd naar respectievelijk de Burgemeester van Leiden, Henri Johan Lenferink, het Leids Carillon Genootschap (de initiatiefnemer), de St. Franciscus stichting die vier klokken financierde, kerkbestuurder en vrijwilliger Jan Dingjan en de bisschop van Rotterdam, Mgr. Johannes van den Hende. Het bisdom Rotterdam financierde 1 klok.
Bisschop zegent vijf nieuwe klokkenOp zaterdag 30 oktober 2021. werden de vijf nieuwe klokken gezegend door de bisschop in de parochiezaal van de Lodewijkkerk. De vijf nieuwe klokken zijn gegoten door Koninklijke Eijsbouts in Asten.

Op 25 november 2021 zijn de vijf nieuwe klokken in de toren opgehangen en officieel in gebruik genomen door de stadsbeiaardier van Leiden, Levina Pors. Bij die gelegenheid speelde zij het officiële Leids Volkslied: Leiden, trots van Neerlands steden, Parel van het Hollands land.

  • Raadplegingen: 344

Rectificatie

In onze eerdere DISG nieuwsbrief nr. 3 van 30 september 2021 staat het artikel “Nederlandse bisschoppen laten anderhalve meter-regel los bij voldoende ventilatie”.
Dit artikel was overgenomen van de brief die de Nederlandse bisschoppen hadden verzonden. Echter na de verzending van de bisschoppenbrief zijn door het RIVM de maatregelen waarnaar de bisschoppen verwijzen nog aangepast. De link van RIVM geeft nu geen eisen meer ten aanzien van koren. Daardoor zijn de 1,5 m afstand, de zig-zagformatie niet meer van toepassing. Maatregelen ten aanzien van ventilatie blijven wel van kracht.

  • Raadplegingen: 220

Concert Vierne en tijdgenoten in St. Jacobuskerk te Den Haag

Op zaterdag 2 oktober zal als onderdeel van het Haags Vierne Festival een bijzonder concert "Vierne en tijdgenoten" plaatsvinden in de St Jacobuskerk te Den Haag.
Op  het programma: o.a. Marche Triomphale du Centenaire de Napoléon I van Louis Vierne en Entrate Festiva van Flor Peeters. Beide werken voor orgel en koperensemble.
Uitvoerenden: Jos Laus orgel met medewerking van het Haags Koperkwartet.
Aanvang 16.00 uur, toegang € 10,-.

  • Raadplegingen: 193

Nederlandse bisschoppen laten anderhalve meter-regel los bij voldoende ventilatie

De Nederlandse bisschoppen hebben besloten om de anderhalve meter afstandsregel bij kerkbezoek los te laten, mits er in het kerkgebouw ook tijdens de viering voldoende geventileerd kan worden. Vooraf opgeven en registeren zal niet meer nodig zijn. Deze versoepeling gaat in op zaterdag 25 september. Gelovigen wordt uitdrukkelijk gevraagd om rekening met elkaar te houden zowel bij het kiezen van een plaats als bij het lopen door de kerk.

De dringende vraag om verantwoordelijkheid te nemen en thuis te blijven met klachten die kunnen wijzen op corona blijft bovendien gehandhaafd. Bezoekers van vieringen hoeven geen coronatoegangsbewijs te laten zien omdat dit niet past bij het karakter van de Kerk.

Vaccineren
Bij kerkgang wordt geen onderscheid gemaakt tussen mensen die wel of niet gevaccineerd zijn, zeggen de bisschoppen. Wel roepen zij bedienaren, vrijwilligers en andere gelovigen nadrukkelijk op om zich te laten vaccineren. ‘Wij willen dat niet eisen of afdwingen, maar wel zoals paus Franciscus een dringende oproep doen. De paus noemt vaccineren een daad van liefde: voor jezelf, voor onze families en vrienden en voor alle volkeren’.

Zingen
Volkszang is met ingang van 25 september weer toegestaan. Ook koren mogen weer in volledige samenstelling zingen, op voorwaarde dat zij de regels van het RIVM voor koren en zangensembles volgen. Dit betreft regels over opstelling (op dit moment nog 1,5 meter afstand en in zigzagformatie), ventilatie, spuien enzovoort. Kijk hier voor meer informatie.

Communie
De communie kan behalve met het eucharistisch pincet ook weer met de (vooraf gereinigde) hand worden uitgereikt. Bij de uitreiking van de communie blijft het hoestscherm gehandhaafd; ook een gelaatsscherm kan gebruikt worden. De tongcommunie wordt nog niet toegestaan. Voor gelovigen die niet op de hand de communie willen ontvangen blijft de bestaande oplossing van kracht, namelijk het gebruik van een eigen corporale.

De bisschoppen zijn dankbaar dat er zo weer meer ruimte komt voor het samen vieren en zingen. Ook is er dankbaarheid voor het feit dat met de inzet van het protocol er tot nu toe in de liturgie geen besmettingshaarden zijn geweest. De bisschoppen bidden dat dit zo blijft en dat de gelovigen, die van harte welkom zijn bij de vieringen, hierbij zorg en voorzichtigheid naar hun naasten blijven betrachten.

Kijk hier voor een overzicht van de overige regels in verband met corona per 25 september 2021.

  • Raadplegingen: 180

Nieuwe uitgaven - Liturgische muziek voor Advent/Kerst - Tijd door het jaar

In de muziekbijlage bij het Gregoriusblad (aflevering maart 2021) is nieuwe muziek gepubliceerd voor Advent/Kerst - Tijd door het jaar: 

•    Muziekbladen GB maart 2021Een Alleluia-coda voor de Advent (bij GvL 242) en een Alleluia-coda voor de Tijd door het jaar (bij GvL 257) voor SAB en orgel, geschreven door Hans Leenders, een instrumentaal stuk voor advent en veertigdagentijd van Douwe Eisenga en een Alleluia-vers voor de kersttijd van Wouter van Belle.
Het Alleluia-coda is een nieuwe loot aan de stam van liturgisch-muzikale vormen. In de situatie dat er geen volkszang is, kan het coda na het vers worden gezongen.
•    Een antwoordpsalm, psalm 19, in diverse bezettingen geschreven door de Haarlemse componist Lisanne Bosman.
•    Diverse eenstemmige zettingen van Psalm 119 van Jan Valkestijn, bij de intrede, na de 1e lezing en onder de offerande en communie, met daarbij een model waarop u zelf verzen kunt zingen van andere intrede-, offerande-, of communiepsalmverzen. Daartoe is ook de doxologie getoonzet.
•    Een eenvoudige Missa Ad Modum Anglicanum geschreven door Ben Holtkamp. Het melodisch materiaal is enerzijds ontleend aan het gregoriaans (Kyrie), anderzijds ontleend aan een Engelse Chant.
•    Tot slot als hommage aan Kardinaal Simonis (overleden op 2 september 2020, oud-bisschop van Rotterdam) een motet voor SATB en orgel geschreven door Wouter van Belle. De tekst is ontleend aan zijn wapenspreuk ‘Ut cognoscant Te - Dat zij U kennen’ en komt uit het zeventiende hoofdstuk van het Johannesevangelie: “En dit is het eeuwige leven, dat zij U kennen, de eeuwige ware God en Hem die Gij gezonden hebt: Jezus Christus" (Joh.17, 3).

Meer informatie: NSGV: GB-Muziekbijlagen - partituren en meer

  • Raadplegingen: 215

Nieuw boek: Caecilia, het orgel, de muziek en andere kunsten

Boek St. Caecilia Van de hand van Ruud Hoogenboom verscheen een rijk geïllustreerd boek over St. Caecilia. De insteek van dit boek is niet een verdediging van St. Caecilia als patrones van de (kerk)muziek. Wel wil dit boek graag laten zien, dat één kleine ‘weglating’ van een ‘middeleeuwse schrijver over heiligen’ grote consequenties heeft gehad in de eeuwen daarna. Talloze schilderijen, beelden, verhalen, gedichten, glas-in-loodramen, composities, vaandels etc. zijn beïnvloed door de link die Caecilia heeft gekregen met de muziek in het algemeen en de kerkmuziek en het orgel in het bijzonder. En dat stukje kunstgeschiedenis in de breedste zin van het woord ‘vlak je niet zomaar uit’. Ze is een wezenlijk onderdeel geworden van de kunsthistorische beeldtraditie en ons cultureel erfgoed. En daar hebben, zo is te lezen, Nederlandse beeldende kunstenaars een basis voor gelegd rond 1500. Nog los van het feit dat St. Willibrord in 695 in de Caeciliakerk in Rome is gewijd. Op 22 november, haar feestdag.


Hoe is St. Caecilia aan deze eervolle taak van patrones van de (kerk)muziek gekomen en hoe vinden we dat terug in andere cultuuruitingen? Dit boek is een onderzoek naar haar levensverhaal, de cultus, de beeldende kunst, liturgie, composities/liederen, literatuur, poëzie, kerken, kloosters, relieken, muziekgezelschappen, koren, het ‘Caecilianisme’, vaandels, kazuifels, bidprentjes, tijdschriften, weerspreuken, gemeentewapen, postzegels en zelfs een bankbiljet, kaarsen, medailles, musea, basisscholen en straatnamen in hoofdzakelijk Nederland. En juist in Nederland blijkt deze Italiaanse heilige heel populair te zijn. Opmerkelijk toch?
Nooit eerder verscheen in Nederland een wetenschappelijk boek over deze heilige en haar betekenis in de kunst en literatuur. Zo’n 200 illustraties, waarvan de meeste in kleur, vullen de interessante onderzoeksgegevens aan.


* Drs. R.T.M. Hoogenboom, Caecilia, het orgel, de muziek en andere kunsten, 146 blz., A4 formaat, 200 ill., ISBN 978-90-813873-9-2, te bestellen voor €17,50 (incl. verzendkosten) via ra.hoogenboom14@gmail.com o.v.v. naam en adres.


Over de auteur
Drs. R.T.M. Hoogenboom is kerkmusicus (Westwoud, Oosterblokker, Zwaag) en musicoloog. Daarnaast is hij hoofdredacteur van het KDOV-blad (Katholieke Dirigenten- en Organistenvereniging), publicist over (kerk)muziek, cultuur en lokale geschiedenis en docent Muziek en Culturele Kunstzinnige Vorming aan een middelbare school.

  • Raadplegingen: 188

4e Internationale kerkmuziekcongres

Paus Franciscus steekt kerkmusici hart onder de riem: “Zing een nieuw lied voor de Heer”

Vanuit Rome werd van 4 tot en met 5 februari jl. online het 4e Internationale Kerkmuziekcongres georganiseerd, met als thema ‘Kerk & muziek: teksten en context’. Dit thema kwam voort uit de drie eerdere congressen: ‘Interpretatoren/uitvoerders’ (2019), ‘Componisten’ (2018) en ‘Muzikale cultuur 50 jaar na Musicam Sacram’ (2017). Het thema ‘tekst’ was als focus gekozen omdat dit altijd een uitdaging blijft voor musici in alle culturen. Het thema ‘context’ staat al lang in de aandacht de laatste eeuw, dat wil zeggen de invloed van migratie, urbanisatie, globalisatie, populisme en nu de covidpandemie op de actuele liturgisch-muzikale praktijk. Aan het online congres namen 150 personen deel uit de hele wereld. Twaalf sprekers uit diverse landen hielden een inleiding over onderwerpen vanuit het centrale thema zoals: 
•    tekst en vertaling,
•    gezongen en gesproken woord in liturgische vormen,
•    Afrikaanse ervaringen van spiritualiteit vanuit muziek en dans,
•    van Latijn naar inheemse talen.
Het online zingen van de hymne 'Veni creator' door 150 deelnemers was een indrukwekkend moment tijdens de opening van dit congres. Paus Franciscus opende het congres met een videoboodschap.

Paus FranciscusPaus Franciscus nodigt ons uit niet alleen het oude erfgoed te waarderen, maar ook de moed te hebben om nieuwe muzikale vormen te ontdekken. Hij uitte zijn solidariteit met alle musici die door het covidvirus zijn geïnfecteerd en ontvouwde een visie waarbij muziek een katalysator is voor universele broederschap. Hij bracht onder de aandacht de muzikale waardering voor de stilte: de pauze. Hij riep op tot reflectie over hoe “het Woord onze tekst kan worden en de gemeenschap onze context”. Hij daagt ons uit te onderzoeken of het moment van ‘stilte’, die we ten tijde van de covidcrises hebben ervaren’, een moment is geweest van leegte of van ‘luisteren’.
 
Meer informatie: Videoboodschap van de paus
Via de link kan ook de integrale tekst worden gedownload.

  • Raadplegingen: 152